Jak obliczyć podatek dochodowy: Praktyczny przewodnik z wzorami

Podstawy obliczania podatku dochodowego

Podatek dochodowy to obowiązkowe świadczenie na rzecz państwa, które jest naliczane od osiągniętych przez podatnika dochodów. W Polsce mamy do czynienia z dwoma rodzajami tego podatku: PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych) oraz CIT (podatek dochodowy od osób prawnych). Obliczanie podatku dochodowego może wydawać się skomplikowane, ale zrozumienie kilku kluczowych koncepcji znacznie ułatwia ten proces. Pierwszym krokiem w obliczeniu podatku jest ustalenie naszej podstawy opodatkowania, czyli kwoty, od której będziemy naliczać podatek. Jest to różnica między naszymi przychodami a kosztami ich uzyskania.

Przychody to wszystko, co otrzymujemy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej lub pracy na etacie. Koszty uzyskania przychodu to natomiast wydatki, które musimy ponieść, aby te przychody osiągnąć. Mogą to być na przykład koszty zakupu materiałów niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej czy też koszty dojazdu do miejsca pracy.

Sposób obliczenia podatku – stawki i progi podatkowe

Podatek dochodowy oblicza się, stosując odpowiednią stawkę podatkową do naszej podstawy opodatkowania. W Polsce mamy do czynienia z dwoma stawkami podatku PIT: 17% i 32%. Którą stawkę należy zastosować, zależy od wysokości naszych dochodów. Jeżeli w danym roku podatkowym zarobimy 85 528 złotych lub mniej, to zapłacimy 17% podatku. Jeżeli natomiast nasze dochody przekroczą tę kwotę, to na część dochodów powyżej tego progu zapłacimy już 32% podatku.

Obliczanie podatku CIT jest nieco bardziej skomplikowane, ponieważ tutaj mamy do czynienia z jedną stałą stawką – 19%. Niemniej jednak, obliczanie CIT również rozpoczynamy od ustalenia podstawy opodatkowania, a następnie stosujemy do niej stawkę 19%.

Przykładowe obliczenia

Załóżmy, że w danym roku podatkowym osiągnęliśmy przychód w wysokości 100 000 złotych. Koszty uzyskania przychodu wyniosły natomiast 20 000 złotych. Oznacza to, że nasza podstawa opodatkowania wynosi 80 000 złotych (100 000 zł – 20 000 zł). Ponieważ jest to kwota poniżej progu podatkowego, zastosujemy stawkę 17%. Oznacza to, że nasz podatek wyniesie 13 600 złotych (80 000 zł * 17%).

Jeżeli natomiast nasze dochody przekroczyłyby próg podatkowy, musielibyśmy obliczyć podatek od części dochodów powyżej progu. Załóżmy, że zarobiliśmy 200 000 złotych, a koszty uzyskania przychodu wyniosły 50 000 złotych. Nasza podstawa opodatkowania wynosi wtedy 150 000 złotych. Od kwoty do progu (85 528 zł) zapłacimy podatek według stawki niższej (17%), a od reszty (64 472 zł) według stawki wyższej (32%). Oznacza to, że nasz podatek wyniesie 14 539,76 zł + 20 630,88 zł =35 170,64 złote.